O‘ZBEKISTONDA BUXORO YAHUDIYLARI DIASPORASINING SOVET DAVRI IJTIMOIY-SIYOSIY VA MADANIY HAYOTIDAGI O‘RNI (IKKI JAHON URUSHI ORALIG‘IDA)

Abstract

Turli tillarda so‘zlovchi xalqlarning yer yuzi bo‘ylab tarqalish jarayoni “diaspora” deb nomlangan. Diaspora yunoncha atama bo‘lib, “tarqalmoq”, “tarqalish” degan ma’nolarni bildiradi. Tarixiy atama sifatida o‘z yurtidan turli sabablarga ko‘ra ko‘chib ketishga majbur bo‘lgan, o‘zga mamlakatlarda yashayotgan etnik jamoa yoki xalqqa nisbatan diaspora atamasi qo‘llaniladi. Diasporaning tarixan tarkib topgan uchta asosiy omili bo‘lib, ijtimoiy-iqtisodiy va geografik omillar, genotsid tazyiqi va deportatsiya kabilardir[1]. Biz yahudiylar diasporasining vujudga kelishida har uchala omilni ham ko‘rishimiz mumkin.